author
Wiktoria Ozimek
Pasjonatka edukacji i redaktorka w Kole Naukowym Badań SWPS

Różnorodność zespołu – dlaczego jest ważna i co może nam dać?

Inkluzywność w miejscu pracy stała się nie tylko trendem - to realna wartość, której poszukują osoby pracujące, a dla firm jest to szansa na, nie tylko pozyskanie nowych kandydatów i kandydatek, ale także na ogólną poprawę działania i rozwoju organizacji.

listing-image

Inkluzywność w miejscu pracy stała się nie tylko trendem - to realna wartość, której poszukują osoby pracujące, a dla firm jest to szansa na, nie tylko pozyskanie nowych kandydatów i kandydatek, ale także na ogólną poprawę działania i rozwoju organizacji. Poniżej przyjrzymy się temu, czym właściwie jest zróżnicowane środowisko pracy oraz oraz jakie korzyści może nam przynieść?

Po pierwsze: Różnorodność w miejscu pracy to szeroka reprezentacja osób zatrudnionych, które różnią się od siebie m.in. wiekiem, tożsamością płciową, orientacją seksualną, neurorozwojem oraz pochodzeniem. 

Po drugie: Wprowadzona przez firmę różnorodna reprezentacja nie oznacza automatycznie, że dane środowisko jest włączające. Inkluzywność (zwykle wymieniana zaraz obok zróżnicowania) jest istotnym czynnikiem, który pozwala działać na korzyść organizacji, ponieważ, aby utrzymać zróżnicowany charakter środowiska, należy zadbać o integracyjną kulturę firmy (widoczne wartości wyznawane w organizacji, działania włączające osoby pracujące, zaangażowanie w proces komunikacyjny osób należących do organizacji). Bez tych działań, heterogeniczne otoczenie zawodowe nie zda się na zbyt wiele; bez podstawowych zmian, które zorganizują pracę między różnymi od siebie osobami, łatwo jest stracić potencjał wynikający z różnorodności. 

Po trzecie: Kładąc nacisk na zróżnicowanie w firmie, nie otrzymamy natychmiastowego rezultatu w postaci równości. Każdy z tych trzech elementów (tzw. DEI): zróżnicowanie (diversity), równość (equity) oraz inkluzywność (inclusion)  może być osiągnięty tylko dzięki przyjęciu odpowiedniej strategii zarządzania. Zróżnicowanie zespołu jest pierwszym krokiem a wszystkie 3 elementy wymienione powyżej zapewniają standard, który pozwala na zakotwiczenie zmian w organizacji.   

Badania a istotność DEI 

Na świecie toczy się dyskusja wokół zróżnicowanego środowiska pracy; jego potencjału, korzyści i sposobie wprowadzania. W licznych artykułach doradza się firmom, jakie kroki należy podjąć w celu prawidłowego wdrożenia DEI. A co mówią badania, zarówno o obecnym stanie różnorodności w strukturach organizacji, jak i ogólnym nastawieniu do tej strategii? Na przykładzie sytuacji osób innej orientacji seksualnej lub tożsamości płciowej można zobaczyć jedną z nierówności, która stanowi dla nich wyzwanie w kontekście godnego i bezpiecznego miejsca wykonywania swojego zawodu oraz inkluzywności.  

Badanie dotyczące społeczności LGBTQ+ przeprowadzone w Polsce przez Deloitte (2023) dostarczyło następujących danych:

  • 46 % społeczności LGBTQ+ boi się ujawniania swojej orientacji w miejscu pracy z powodu odmiennego traktowania. 
  • 40% osób dyskryminowanych zgłosiło to osobom przełożonym. Dla porównania, badani z innych krajów, tego typu sytuacje zgłaszali najczęściej bezpośrednią drogą do osoby z działu HR (43%) lub do osób przełożonych (42%).   
  • 47% nie zgłosiło zachowań dyskryminujących z obawy, że pogorszą swoją sytuację w miejscu pracy.

Przedstawienie sytuacji osób LGBTQ+ ukazuje dyskryminację z jaką muszą się spotykać i jednocześnie wskazuje na braki w sposobie organizacji firm. Jest to wyraźny sygnał mówiący o tym, że zapobieganie sytuacjom dyskryminującym leży po stronie osób zatrudniających. Jak pokazują dane z innych krajów - realnym a wręcz wymaganym jest odpowiednie przygotowanie działu HR oraz dyrekcji do tego typu sytuacji.  

Inne wyniki raportów przedstawiają dane, które mówią o oczekiwaniach potencjalnych kandydatek i kandydatów wobec miejsca pracy.  

  • Ponad 70% osób szukających pracy twierdzi, że zróżnicowana siła robocza jest ważnym czynnikiem przy ocenie firm i ofert pracy. 
  • 79% osób LGBTQ poszukujących pracy oraz pracujących twierdzi, że zróżnicowana siła robocza jest ważnym czynnikiem przy ocenie firm i ofert pracy. 
  • 32% osób poszukujących pracy (32%) nie aplikowałoby na stanowisko w firmie, w której brakuje różnorodności wśród pracowników.

Wg. badania przeprowadzonego przez Tallo w USA: 

  • 99% przedstawicieli pokolenia Z uważa, że różnorodność, równość i inkluzywność w miejscu pracy są dla nich istotne. 

Pozytywny wpływ zróżnicowania 

Globalizacja przyczyniła się do tego, że coraz więcej firm łączy się z rynkami zagranicznymi. Oznacza to, że praca i relacje w niej stają się międzynarodowe. Te czynniki wymagają nauki różnorodnego podejścia do relacji i oczekiwań. Aby nadążyć za trendami, ale również wyjść naprzeciw oczekiwaniom, zarówno klientów, jak i potencjalnych osób zatrudnionych, warto przyjrzeć się korzyściom płynącym z różnorodności w pracy. 

Dla osób pracujących:

  • większa kreatywność i efektywność 
  • lepsza komunikacja 
  • nauka poprzez integrację 
  • poczucie bezpieczeństwa 
  • przyjazne środowisko 

Dla pracodawców:

  • zmniejszona rotacja pracowników
  • przyciąganie nowych talentów
  • zwiększona efektywność
  • umiędzynarodowienie firmy
  • lepsza komunikacja wewnątrz firmy i z klientami

Raport McKinsey & Company: 

  • Zwiększenie udziału kobiet w zespole może prowadzić do rentowności o 25%. Zespoły kierownicze, w których ponad 30% stanowią kobiety, mają większe szanse na osiągnięcie lepszych wyników niż te, w których jest mniej kobiet lub jest ich brak. Najbardziej bezpośredni wpływ na wyniki biznesowe ma obsadzanie kobiet w rolach decyzyjnych w zespołach wykonawczych.  
  • Zwiększenie zaangażowania mniejszości etnicznych może przynieść nawet 36% wzrostu rentowności. 

Badanie dotyczące neuroróżnorodności w miejscu pracy przez Deloitte (2022): 

  • Zespoły, w których pracują wyspecjalizowane osoby neurodywergentne (np. z ADHD czy spektrum autyzmu) mogą być o 30% bardziej produktywne niż, te w których ich nie ma. Zmiana ta jest spowodowana korzyściami płynącymi z różnorodności myśli, podejścia do pracy, innego spojrzenia na problem i poprawą kreatywności.  
  • Organizacje zatrudniające osoby, które udzielają mentoringu osobom  z  dysfunkcjami, odnotowały 16% wzrost rentowności, 18% produktywności i 12% lojalności klientów. 

W jaki sposób zróżnicowanie wpływa na efektywność i kreatywność? 

Różnorodne punkty widzenia, a także zasoby jakimi dysponują osoby pracujące, mogą przyczynić się do znacznego rozwoju firmy i zaangażowania osób zatrudnionych. Kiedy organizacja jest stworzona z ludzi o różnych uwarunkowaniach, pochodzących z różnych kultur, ma szansę wykorzystać ich potencjał i pokierować tak, aby stworzyć jak najwięcej różnorodnych pomysłów: najczęściej ten pozytywny wpływ widać w działaniach marketingowych globalnych firm, które muszą dostosowywać swój przekaz medialny pod lokalne rynki (np. w celu sprzedaży produktu). Od strony osób zatrudnionych zapewnienie im różnorodnego miejsca pracy, w których otrzymają szacunek i zrozumienie, może pozytywnie wpłynąć na ich samorozwój, zaangażowanie, wykorzystanie swojego punktu widzenia, ale też kooperację z innymi współpracownikami. Przy odpowiednim zarządzaniu różnorodnością łącząc zespoły oraz wykorzystując, czasem nieoczywiste, talenty pracowników, firma zwiększa swoje szanse na poprawę efektywności a pracownikom może zaoferować nową ścieżkę kariery.  

Podsumowanie 

Wprowadzenie różnorodności w miejscu pracy to znacznie więcej niż tylko zwiększenie liczby pracowników o różnych cechach. Wymaga to gruntownej restrukturyzacji firmy, reorganizacji i zmiany kultury pracy (tzw. Diversity management). Istotne jest nie tylko zapewnienie reprezentatywności pracowników, ale także ich rozmieszczenie na różnych szczeblach i w różnych działach firmy oraz wykorzystanie ich pełnego potencjału. Konieczne jest też opracowanie strategii komunikacyjnej, która obejmuje całą społeczność firmy. Inkluzywność nie powinna być jedynie pustym hasłem, lecz kluczowym elementem biznesowego planu, który będzie konsekwentnie realizowany. Należy traktować to jako długodystansowy bieg, a nie krótkoterminową strategię z myślą o szybkiej maksymalizacji zysków. Korzyści ze zróżnicowanego środowiska pracy obejmują zwiększenie innowacyjności, lepsze rozumienie potrzeb klientów z różnych grup społecznych oraz wzrost satysfakcji pracowników, co przekłada się na lepsze wyniki firmy oraz jej reputację. 

Źródła:   https://hbr.org/2020/11/getting-serious-about-diversity-enough-already-with-the-business-case 

https://tallo.com/blog/gen-z-workplace-diversity-equity-inclusion/ 

https://www.mckinsey.com/featured-insights/mckinsey-explainers/what-is-diversity-equity-and-inclusion 

https://www.welcometothejungle.com/en/articles/what-does-an-inclusion-and-diversity-specialist-do 

https://b2b-assets.glassdoor.com/glassdoor-diversity-inclusion-workplace-survey.pdf 

https://www.greatplacetowork.pl/zasoby/informacje-prasowe-i-raporty/roznorodnosc-i-wlaczanie-swietne-miejsce-pracy-dla-niektorych-czy-dla-wszystkich

author
Wiktoria Ozimek
Pasjonatka edukacji i redaktorka w Kole Naukowym Badań SWPS