Projekt ustawy, mający na celu ustanowienie Wigilii Bożego Narodzenia (24 grudnia) dniem wolnym od pracy, skierowany jest do 12 milionów pracujących w Polsce, którzy zazwyczaj pragną spędzić ten dzień z najbliższymi, bez konieczności łączenia obowiązków zawodowych z życiem prywatnym w tak tradycyjnym i rodzinnym czasie.
Posłowie Lewicy skierowali projekt ustawy pod koniec października do sejmu - dalej został on skierowany do opinii Biura Legislacyjnego Kancelarii Sejmu oraz do Biura Ekspertyz i Oceny Skutków Regulacji Kancelarii Sejmu.
To co uwzględnia projektem to nie tylko wolny dzień od pracy w wigilię, ale również ograniczenie w wykonywaniu pracy w placówkach handlowych w niedziele i święta oraz w sobotę poprzedzającą pierwszy dzień Wielkiej Nocy. Wprowadzenie tych zmian będzie dotyczyło art. 151 Kodeksu Pracy, który mówi o dopuszczalności pracy w godzinach nadliczbowych; rocznym limicie godzin nadliczbowych.
W projekcie ustawy zawiera również propozycję, aby Wielka Sobota była dniem, którym handel zostanie ograniczone wykonywanie pracy w placówkach handlowych. Oznacza to, że sobota poprzedzająca święto Wielkiej Nocy będzie dniem, w którym w placówkach handlowych handel oraz powierzanie pracownikowi lub zatrudnionemu pracy w handlu po godzinie 14:00 będą zakazane.
W projekcie nie określono dokładnej daty wejścia przepisów w życie, co oznacza, że jest możliwe, aby wigilia w tym roku była dniem wolnym od pracy, choć wszystko zależy od tempa procesu legislacyjnego. Jednak ostatnio Robert Biedroń w serwisie X opublikował informację, w której podaje, że projekt będzie procedowany podczas kolejnego posiedzenia izby polskiego parlamentu w dniach 6-8 listopada.
Głos Ministry Agnieszki Dziemianowicz Bąk
W filmie zamieszczonym w serwisie X Ministra Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej, Agnieszka Dziemianowicz-Bąk potwierdziła poparcie ustawy polityczek i polityków klubu poselskiego Lewicy:
To czas, którego nie chcemy spędzać w pracy. To czas, który chcemy spędzić na opiekę i troskę o najbliższych. Polki i Polacy chcą czasu dla rodziny, a Lewica jest po to, żeby Wam to zapewnić.
Uzasadnienie projektu ustawy: Rozłożenie ruchu drogowego w czas świąteczny
Czas świąteczny to moment w roku, w którym wiele osób przemieszcza się w celu spędzenia czasu ze swoimi bliskimi, a transport jest przeładowany ludźmi. Wpływa to na płynność ruchu i komfort podróżowania, ale również na bezpieczeństwo np. na drodze.
W uzasadnieniu projektu ustawy pt. Ustawa o zmianie ustawy o dniach wolnych od pracy oraz niektórych innych ustaw czytamy:
Należy zauważyć, że z tego względu pracodawcy często decydują się na skrócenie czasu pracy do godziny 12:00 lub 13:00, w celu zapewnienia bezpiecznego powrotu pracowników do domów do swoich bliskich.
Argumentem za ustanowieniem wigilii bożego narodzenia dniem wolnym jest również fakt, że w dniu wigilii szkoły nie organizują zajęć, poza niektórymi zajęciami opiekuńczymi i rodzic musi zorganizować czas dziecku dodatkowo. Brak zajęć edukacyjnych to kolejne wyzwanie logistyczne, który w połączeniu z pracą oraz obowiązkami domowymi wymaga osobnego przygotowania. Dzień wolny od pracy mógłby dodatkowo wzmocnić rodzinność i tradycyjność święta, ale również dla osób, które nie przywiązują do niego wagi może okazać się okazją do spotkania z bliskimi.
Istotną kwestią jest również ta, że pracownicy, którzy pracują w wigilię do 14 również będą zwolnieni z pracy oraz otrzymają pełne wynagrodzenie.
Badanie
Na potrzeby gazety „Wprost” zostało przeprowadzone badanie sondażowe zrealizowane przez SW Research. Polacy na pytanie, czy popierają nowy projekt Lewicy, aby Wigilia była dniem wolnym od pracy 74% badanych odpowiedziała za wprowadzeniem ustawy, 11,3% przeciwko a 14,7% nie miało zdania w tej sprawie.
Potencjalne skutki projektu ustawy: wpływ na gospodarkę
Chociaż rozwiązanie Lewicy wielu przypadło do gustu, w tym prezydentowi Andrzejowi Dudzie, który pozytywnie wypowiedział się na temat projektu pojawiły się również głosy wskazujące na negatywny wpływ na gospodarkę. Tę stronę trzymał np. Ryszard Petru, który zwrócił uwagę na koszt dla gospodarki wynikający z dodatkowego dnia wolnego od pracy. W ciągu całego roku dni tych jest łącznie 13, Petru mówiąc, że jeden dzień bez pracy kosztuje gospodarkę 6 mld zł argumentuje, aby Wigilie wolna od pracy ustanowić kosztem innego dnia wolnego (np. 6 stycznia), to jego zdaniem nie przyczyniłoby się do pogorszenia sytuacji gospodarczej.
Mimo, że można uznać dodatkowy dzień wolny od pracy za negatywnie wpływający na gospodarkę narodową, ponieważ wiąże się to z mniejszymi wpływami z tytułu podatków od towarów i usług oraz CIT, to jednak warto pamiętać, że dzień pracy w Wigilię jest specyficznym dniem, zwykle przepracowanym na mniej restrykcyjnych warunkach. W uzasadnieniu ustawy Lewica pisze:
Można zakładać negatywne skutki w produkcji przemysłowej, co przełoży się na zmniejszenie wzrostu gospodarczego, lecz ciężko to odnieść do dnia 24 grudnia, który jest specyficznym dniem miesiąca, przez część pracodawców traktowany jako dzień częściowo wolny od pracy. Jednocześnie może mieć niemierzalny wpływ na dobrostan pracowników, którzy po wolnym wrócą wypoczęci i w lepszej kondycji psychicznej.
Ostatni z poruszanych przez Lewicę aspektów jest ważny w kontekście dbałości o kondycję pracowników, ich wydajność oraz dobrostan, które razem sumują się również na jakość pracy w gospodarce narodowej.
Społeczne skutki rozwiązania
W uzasadnieniu napisanym w projekcie możemy również przeczytać o tym jak dzień wolny w takim dniu jakim jest Wigilia - dniu, który odbieramy kulturowo, jako ciepły, rodzinny i wyjątkowy, wpływa na kondycję społeczną. Lewica podkreśla, że ustanowienie takiego dnia ma wpływ na pojęcie wellbeingu, odczuwanego spokoju i dostarczonego odpoczynku (np. w kontekście kiedy osoba pracująca niekoniecznie obchodzi święta w sposób tradycyjny). W argumentacji zwraca się również na fakt, że Polacy pracują prawie najwięcej w UE.
Zgodnie z danymi Polskiego Instytutu Ekonomicznego Polacy są drugim najbardziej zapracowanym narodem w Unii Europejskiej z ponad 40 godzinami pracy w tygodniu.
Autorzy projektu wymienili również kraje, w których wigilia jest ustawowo dniem wolnym od pracy, a zaliczają się do nich: Bułgaria, Cypr, Czechy, Dania, Estonia, Finlandia, Irlandia, Litwa, Łotwa, Słowacja oraz Węgry. Pokazuje to, że współczesne gospodarki radzą sobie z wyzwaniami rynku pracy przy jednoczesnej dbałości o kwestie społeczne.
Podsumowanie
Projekt ustawy, który ma uczynić Wigilię dniem wolnym od pracy, zyskał szerokie poparcie społeczne i wsparcie polityków Lewicy. Wprowadzenie tego rozwiązania może nie tylko zwiększyć komfort życia Polaków, ale także pozytywnie wpłynąć na ich dobrostan.
Źródła:
- https://orka.sejm.gov.pl/Druki10ka.nsf/Projekty/10-020-252-2024/$file/10-020-252-2024.pdf
- https://www.gazetaprawna.pl/praca/artykuly/9646865,wigilia-dniem-wolnym-od-pracy-ale-nie-tylko-tego-chce-grupa-poslow.html
- https://www.wprost.pl/zycie/11852034/wigilia-wolna-od-pracy-nowe-informacje-robert-biedron-o-dobrej-wiadomosci.html
- https://www.prawo.pl/kadry/wigilia-dniem-wolnym-od-pracy-od-kiedy,529838.html
