Przedsiębiorstwa Polek 

Dane z CEIDG za I kwartał 2023 roku wskazują, że kobiety prowadzą 940 tysięcy jednoosobowych firm, podczas gdy liczba działalności gospodarczych prowadzonych przez mężczyzn jest prawie dwukrotnie większa. Aby lepiej zrozumieć, jak kobiety radzą sobie w biznesie, warto przyjrzeć się szczegółowym danym, które ukazują pełniejszy obraz wyzwań, z jakimi Polki mierzą się, prowadząc własne firmy.

Na potrzeby konkursu Sukces Pisany Szminką Socjolożki.pl przeprowadziły badanie (na zlecenie Fundacji WłączeniPlus), na podstawie, którego został opracowany raport Polki i przedsiębiorczość 2024: zarobki a inflacja. Badanie zostało przeprowadzone przy użyciu metodologii CAWI (wywiad przy pomocy strony www) wykorzystując licencjonowany panel zapewniający reprezentatywność próby pod kątem płci, wieku, wielkości miejscowości zamieszkania oraz regionu na próbie Polek i Polaków w wieku 16-65 lat. 

Wyniki badania 

39%, czyli prawie dwie na pięć polskich przedsiębiorczyń, jest zadowolona z poziomu swoich zarobków. Odsetek deklaracji satysfakcji z zarobków wśród ogółu badanych wynosi jedynie 28%. Na zarobki wpływ mają nie tylko różnice płci, wieku czy miejsca zamieszkania, ale również utrzymująca się w ostatnich latach inflacja. 

Kto częściej jest zadowolony z zarobków? 

Z badania wynika, że satysfakcja z zarobków częściej pojawia się u mężczyzn (33%) niż u kobiet (23%). Na zadowolenie z zarobków wpływają różne czynniki takie jak np. wielkość miast oraz grupa wiekowa. Częściej mieszkańcy większych miast są zadowoleni ze swoich zarobków (38% w miastach średniej wielkości) a najrzadziej mieszkańcy wsi (23%). Jeśli chodzi o wiek: im starsze grupy wiekowe tym satysfakcja z wynagrodzenia jest mniejsza. W wieku 18-24 zwoje niezadowolenie wyraża 52% ankietowanych a w grupie 45-54 lata już 69% respondentów. 

Jak inflacja wpłynęła na zarobki przedsiębiorczyń?

Zgodnie z danymi opublikowanymi przez Narodowy Bank Polski, w październiku 2024 roku inflacja rok do roku, z wyłączeniem cen żywności i energii, wyniosła 4,1%, co oznacza spadek w porównaniu z 4,3% odnotowanymi we wrześniu. Zjawisko to dotyka przedsiębiorstw, wpływając na zarobki właścicieli firm, kadry menedżerskiej oraz pozostałych pracowników. Nawet jeśli pensje pozostają na podobnym poziomie, rosnące ceny sprawiają, że realnie odczuwamy straty finansowe.

Od 5 lat, czyli od 2019 roku, Polska zmaga się z wyższym wskaźnikiem inflacji, niż założony cel inflacyjny NBP, wedle, którego nie powinna przekraczać poziomu między 1,5% a 3,5%. Ostatnie miesiące pokazały, że inflacja bazowa przekracza cel inflacyjny, a nawet przekracza założony margines błędu, co sygnalizuje o aktualnych problemach gospodarczych w kraju. 

W badaniu Sojolożek.pl 29% spośród wszytskich repondetów przyznało, że inflacja wpłynęła na ich zarobki, które spadły. Jeśli chodzi o grupę przedsiębiorczyń ten odsetek wynosi 48%.  Dla ogółu badanych miesięczna średnia zarobków wynosi aktualnie 4 534 zł netto, a dla przedsiębiorczyń 6 116 zł netto. Aż 45% wszystkich ankietowanych oraz 18% Polek prowadzących własny biznes deklaruje zarobki nieprzekraczające 4 tys. zł netto. Z kolei wynagrodzenie powyżej 7 tys. zł netto osiąga jedynie 10% ogółu badanych i co czwarta przedsiębiorczyni.

W raporcie Polki i przedsiębiorczość 2024: zarobki a inflacja zwrócono również uwagę na to, że dla części rozmówców rozmowy o pieniądzach stanowią problem; tyczy się to 36% Polaków, w tym co trzeci mężczyzna oraz 36% kobiet. Inaczej sytuacja wygląda u polskich przedsiębiorczyń, dla których ten temat nie jest powodem do wstydu lub niechęci - jedynie 27% z nich uważa, że taka rozmowa jest dla nich kłopotliwa. Osoby, dla których prowadzenie własnego biznesu jest codziennością inaczej reagują na rozmowy wokół finansów - to zwykle jedna z ważniejszych a jednocześnie bardziej naturalnych rzeczy z jaką muszą się mierzyć. Prawie połowa, bo 45% ankietowanych zarządzających własnym biznesem deklaruje, że negocjowanie zarobków w pracy oraz rozmowa o pieniądzach nie są dla nich wyzwaniem. 

Izabela Tworzydło, rzeczniczka prasowa i dyrektorka Departamentu Komunikacji Korporacyjnej BNP Paribas Bank Polska S.A, partnera kategorii Female Champion of Change podkreśla, że kobiety-przedsiębiorczynie przełamują obowiązujące schematy, dzięki otwartości w rozmowie, umiejętności dyskusji na temat finansów i odwadze w prowadzeniu własnego biznesu. 

Raport pokazuje, że rozmowy o zarobkach nadal stanowią dla wielu Polaków wyzwanie, zwłaszcza dla kobiet, które częściej niż mężczyźni odczuwają dyskomfort w takich sytuacjach. Na szczęście przedsiębiorczynie coraz częściej przełamują ten schemat, wyróżniając się otwartością w rozmowach o finansach i inspirując tym samym inne Polki. Wierzymy, że wspieranie transparentnej komunikacji w biznesie, firmach oraz promowanie polityk DEI to klucz do tworzenia organizacji, w których każdy, czuje się uprawniony do wyrażania swoich potrzeb i wartości. 

Wyniki raportu przygotowanego w ramach XVI edycji konkursu Sukces Pisany Szminką budzą mieszane emocje. Z jednej strony napawają optymizmem – niemal 40% przedsiębiorczyń deklaruje zadowolenie ze swoich zarobków, co pokazuje, że kobiety coraz odważniej dążą do niezależności finansowej. Z drugiej strony raport uwidacznia istniejące bariery, które sprawiają, że poziom satysfakcji z dochodów wciąż jest niższy wśród kobiet niż wśród mężczyzn.

Wsparcie kobiet w biznesie 

Strategie służące rozwojowi kobiecych biznesów to wszelkie rozwiązania typu DEI (Diversity, Equity and Inclusion), organizacje pro-kobiece i programy mentoringowe, szkolenia. Kultura organizacji, która działa w równościowy sposób jest zachęceniem kobiet do aktywanego życia zawodowego a promowanie kobiet na stanowiskach liderskich inspiruje inne do inicjatyw biznesowych. Budowanie takiego środowiska sprzyja rozwojowi gospodarczemu i inkluzywnej kulturze. 

Katarzyna Wierzbowska, Współzałożycielka i prezeska Fundacji Przedsiębiorczości Kobiet, inicjatorka Sieci Przedsiębiorczych Kobiet, w podcaście SWPS Kobieta w biznesie - o przełamywaniu patriarchalnego systemu w zarządzaniu podkreśla, że potrzeba stworzenia takiej inicjatywy jak Fundacja Przedsiębiorczości Kobiet wynika z silnie zmaskulinizowanego świata biznesu. Jej zdaniem tylko wyodrębnienie grupy kobiet i otwarte wspieranie ich pomoże w realizowaniu ich biznesowych celów i interesów w tym silnie patriarchalnym obszarze. Ten sposób działania nie istniałby, gdyby nie zasadnicze nierówności między kobietami a mężczyznami. 

Kobiety są bardzo krytyczne w stosunku do siebie, nie doceniają swoich kompetencji. Są ambitne i dlatego trudniej założyć im własny biznes, uważają że to skomplikowane, boją się ryzyka. Funkcjonując w izolacji, są przekonane, że to ich indywidualny defekt – mówi Katarzyna Wierzbowska. 

Innymi organizajami wspierającymi kobiety w biznesie w Polsce są m.in: Women Tech EU (program Komisji Europejskiej wspierający kobiety-innowatorki w sektorze technologii, oferujący coaching, mentoring oraz finansowanie dla startupów prowadzonych przez kobiety), Program 100 Kobiet Biznesu Inicjatywa Pulsu Biznesu promująca przedsiębiorczość kobiet poprzez rankingi, plebiscyty oraz tworzenie przestrzeni do wymiany doświadczeń i zdobywania wiedzy lub Stowarzyszenie LiderShe (skupia kobiety-liderki, oferując programy rozwoju kompetencji przywódczych, mentoring oraz platformę wymiany wiedzy i doświadczeń. Współpracuje z innymi organizacjami promującymi różnorodność w biznesie). 

Podsumowanie

Skupienie się na roli kobiet w biznesie ma istotny wpływ nie tylko na gospodarkę, ale również na kulturę i społeczeństwo. Ich widoczność przyczynia się do postępu, rozwoju oraz promowania równości, co pozytywnie oddziałuje na ogólną kondycję kraju, w którym żyjemy.

Źródła: 

1. https://sukcespisanyszminka.pl/polki-i-przedsiebiorczosc-blisko-polowa-polskich-przedsiebiorczyn-odczuwa-skutki-inflacji/?fbclid=IwZXh0bgNhZW0CMTEAAR3NHxGT-wRRAuR0eM4XwVBX-ftkETZwF7z8cEIXWl9LA6-qmdueFr8rYlg_aem_ujGB0Y-3-e3pf7h-DiTQVQ
2. https://www.bankier.pl/wiadomosc/Inflacja-bazowa-w-pazdzierniku-2024-nieco-nizsza-od-prognoz-Wzrost-cen-rynkowych-wciaz-przyspiesza-8846874.html
3. https://web.swps.pl/strefa-zarzadzania/artykuly/20419-rozmowy-z-liderami-katarzyna-wierzbowska-spk