AI w obszarze biznesu 

Sztuczna inteligencja i jej znaczenie

Rozwój sztucznej inteligencji prowadzi do przełomów w wielu dziedzinach życia. Jej zdolność do analizy danych, dostrzegania wzorców i rozwiązywania problemów w sposób często szybszy i bardziej precyzyjny niż człowiek sprawia, że nasze życie z jednej strony staje się prostsze, a z drugiej pojawiają się wyzwania, takie jak zastępowanie ludzi w pracy, kwestie praw autorskich, wpływ na edukację i rozwój człowieka, a także zagadnienia etyczne i odpowiedzialność za systemy oparte na AI. Sztuczna inteligencja stanowi kluczowy element systemów komputerowych, które, przetwarzając dane i ucząc się na ich podstawie, pomagają rozwiązywać problemy w wyznaczonych celach.

Żyjemy w czasach głębokiej i szybkiej transformacji cyfrowej, w której AI, dzięki zwiększonej mocy obliczeniowej i zdolności przetwarzania ogromnych zbiorów danych, odgrywa coraz większą rolę. Te zmiany podkreślają potrzebę odpowiednich regulacji i ewaluacji, by technologie te mogły skutecznie służyć społeczeństwu.

Aby lepiej zrozumieć działanie AI, warto przyjrzeć się różnicom między sztuczną a ludzką inteligencją (na podstawie raportu SWPS Sztuczna inteligencja w biznesie i zarządzaniu, 2024): Pochodzenie: Sztuczna inteligencja, będąca dziełem człowieka, bazuje na algorytmach, oprogramowaniu i systemach komputerowych. Z kolei inteligencja ludzka wywodzi się z biologicznej budowy mózgu oraz procesów myślowych charakterystycznych dla człowieka. 

• Przetwarzanie informacji: Sztuczna inteligencja funkcjonuje w oparciu o zaprogramowane dane i algorytmy. Natomiast inteligencja ludzka wykorzystuje złożone sieci neuronowe, które przetwarzają informacje w reakcji na bodźce zmysłowe i zdobyte doświadczenia.

• Nauka i adaptacja: Sztuczna inteligencja potrafi uczyć się dzięki wykorzystaniu algorytmów uczenia maszynowego, przetwarzając dane i doświadczenia. Choć może dostosowywać swoje działania do zmieniających się warunków, jej zdolności są ściśle uzależnione od dostępnych danych. Z kolei inteligencja ludzka wyróżnia się elastycznością w nauce, zdolnością do generalizacji, abstrakcyjnego myślenia oraz adaptacji do nowych i nieprzewidywalnych sytuacji.

• Świadomość i emocje: Obecnie, pomimo znaczących postępów w rozwoju sztucznej inteligencji, nie stworzono AI zdolnej do posiadania świadomości i odczuwania emocji na wzór człowieka. Inteligencja ludzka wyróżnia się zdolnością do introspekcji, rozumienia własnego stanu psychicznego, odczuwania emocji oraz świadomości siebie i innych.

• Kreatywność i intuicja: Kreatywność i intuicja to cechy charakterystyczne dla inteligencji ludzkiej. Ludzie mają zdolność generowania oryginalnych pomysłów, nietuzinkowego rozwiązywania problemów oraz wykazywania talentów artystycznych. AI w biznesie 

Sztuczna inteligencja odgrywa kluczową rolę w wielu obszarach, takich jak biznes (np. samochody autonomiczne, platformy streamingowe, asystenci głosowi), innowacje (medycyna, finanse, transport), startupy (e-commerce, opieka zdrowotna), zarządzanie projektami (analiza danych i prognozowanie, zarządzanie ryzykiem, wykrywanie anomalii) oraz zarządzanie firmami i przedsiębiorstwami (przewidywanie popytu, personalizacja doświadczeń klientów).

Zastosowania AI w biznesie można zobrazować na dobrze znanych przykładach, opisanych m.in. w raporcie SWPS AI w biznesie (2024). Na przykład Netflix wykorzystuje sztuczną inteligencję do rekomendowania treści użytkownikom na podstawie analizy ich aktywności i dokonywanych wyborów. Z kolei Tesla stosuje systemy AI oparte na danych z czujników, takich jak kamery, radary czy czujniki ultradźwiękowe, aby identyfikować znaki drogowe, pojazdy i przeszkody na drodze. Dzięki temu kierowcy otrzymują bardziej zaawansowane funkcje poprawiające bezpieczeństwo i komfort jazdy.

Przykłady takie jak Netflix i Tesla pokazują, jak sztuczna inteligencja może zwiększać efektywność oraz znacząco przyczyniać się do wzrostu dochodów firm. W przypadku Tesli AI stanowi fundament oferowanego produktu, natomiast w większości przypadków systemy AI pełnią funkcję wsparcia w rozwoju już istniejących produktów lub usprawnianiu działalności przedsiębiorstwa.

Usługi biznesowe 

Sektor usług biznesowych w Polsce zatrudnia obecnie ponad 450 tys. osób, z których większość posiada wykształcenie wyższe i mieszka w dużych aglomeracjach miejskich. Do tej branży często trafiają bezpośrednio absolwenci uczelni wyższych. Jednak rozwój sztucznej inteligencji może znacząco wpłynąć na rynek pracy, prowadząc do zastępowania niektórych stanowisk przez nowe technologie. 

Jak podkreślono w raporcie Polskiego Instytutu Ekonomicznego (AI na polskim rynku pracy, 2024), sztuczna inteligencja nie tylko „wypiera” miejsca pracy, ale także „przekształca”, „wspomaga”, „wzmacnia” i „integruje” je w ramach nowych modeli zatrudnienia. 

Dynamiczne tempo tych zmian będzie miało istotny wpływ na polską gospodarkę, szczególnie że sektor usług biznesowych stanowi około 7% wszystkich miejsc pracy w sektorze przedsiębiorstw w Polsce. Aby sprostać nadchodzącym wyzwaniom, kluczowe jest systematyczne monitorowanie tych przemian oraz opracowanie skutecznych strategii adaptacyjnych, które umożliwią optymalne wykorzystanie potencjału AI. Perspektywa konsumentów: 

1. Z badania wynika, że klienci cechują się wysoką świadomością oraz chęcią zaadaptowania się do nadchodzących zmian. W każdej z badanych grup wiekowych co najmniej 50% uczestników znało GenAI, co wskazuje na to, że technologia ta jest znana i używana. 
2. Oczekiwania konsumentów wobec technologii i firm są wysokie. Konsumenci oczekują, że firmy będą wprowadzać rozwiązania oparte na AI, które uproszczą ich codzienne życie. Ponad 55% osób deklaruje chęć korzystania z pomocy AI w wykonywaniu monotonnych zadań i procedur.
3. Konsumenci boją się o prywatność swoich danych. Kwestia prywatności danych budzi wśród konsumentów poważne obawy, zwłaszcza w kontekście potencjalnych wycieków informacji. Mimo tych lęków, wiele osób decyduje się na korzystanie z generatywnej AI (GenAI) w pracy, nawet jeśli firmowe regulaminy tego nie dopuszczają – ponad 80% użytkowników używa GenAI bez oficjalnej zgody.

Perspektywa przedsiębiorców: 

1. Praca nad wdrożeniami. Ponad 75% firm podjęło pierwsze kroki w kierunku inwestowania w AI, jednak większość z nich znajduje się na początkowym etapie wdrożeń, bez szerokiego zastosowania technologii w produkcji.
2. W biznesie docenia się wartość inwestycji AI. Przedsiębiorstwa coraz częściej angażują się w budowanie zespołów i technologii związanych z AI, licząc na usprawnienia oraz wymierne korzyści finansowe. Obecnie 55% organizacji posiada określoną strategię AI lub aktywnie nad nią pracuje.
3. Istotnymi wartościami dla firm są: bezpieczeństwo, zgodność, ludzie. Firmy również wyrażają niepokój dotyczący bezpieczeństwa danych, a opracowanie skutecznych procesów ochrony informacji stanowi dla wielu z nich wyzwanie. Dodatkowo, organizacje mierzą się z niedoborem specjalistów w dziedzinie AI – aż 69% firm ma trudności z rekrutacją odpowiednich ekspertów.

Podsumowanie

Rozwój sztucznej inteligencji to nieunikniona transformacja, która niesie ze sobą zarówno korzyści, jak i wyzwania. Wdrożenia AI będzie wymaga umiejętnego podejścia do nowej technologii: zbalansowanie innowacji z odpowiedzialnością etyczną oraz adaptacja rynku pracy do nowych realiów. 

Źródła: 

1. https://swps.pl/images/DOKUMENTY/Raporty/Raport_studencki_AI_w_biznesie_i_zarz%C4%85dzaniu_1.pdf
2. https://pie.net.pl/wp-content/uploads/2024/10/AI-na-polskim-rynku-pracy.pdf
3. https://www.gov.pl/web/ai/raport-generatywne-ai-w-biznesie