Global Gender Gap Report 2025

Najnowszy raport World Economic Forum do zbiór danych na temat nierówności płci mierzonych na podstawie czterech indeksów. To najdłużej istniejący indeks śledzący te zmiany. Sprawdzamy główne rezultaty. 

Global Gender Gap Report 2025 to badania, przeprowadzane co roku od wielu lat - jest jedną z najlepszych “porównywarek” mierzącą różnice parytetu płci całościowo oraz w poszczególnych regionach, ponieważ używa dużych zbiorów danych oraz czterech indeksów, które są wskaźnikami pomagającymi faktycznie zmierzyć obszary nierówności płci. Analiza, która została przedstawiona w raporcie opiera się na swojej konkretnej metodologii; dane zbierane są ze statystyk organizacji międzynarodowych oraz badań ankietowych kadry kierowniczej. W samym raporcie podkreślona jest informacja o tym, że wyniki w nim przedstawione nie zawsze są ściśle związane z tym, co przedstawiają inne raporty World Economic Forum (osobny artykuł oparty na raporcie WEF znajdziecie tu: World Economic Forum 2025: zawody przyszłości i kluczowe umiejętności). Co najważniejsze: ranking WEF nie przedstawia krajów, w których parytet płci jest najbardziej wyrównany (nie mierzy samego poziomu równości) a przedstawia kraje, w których nastąpił największy postęp w niwelowaniu luki płacowej czyli “zamykaniu” się jej. To dlatego w rankingu przedstawionym poniżej w akapicie zobaczymy zarówno kraje europejski kojarzone z równością płci jak i kraj z afryki albo państwo bałkańskie, które może stereotypowo mniej kojarzyć się z ideami równościowymi odnośnie płci. 

To co znajdziemy w najnowszym badaniu to przede wszystkim: kluczowe wnioski, ranking krajów z całego świata, opisanie pierwszej i ostatniej dziesiątki krajów (tych które otwierają oraz tych, które zamykają ranking), analizę porównawcza, analize regionalną, rozdział poświęcony rynkom pracy, przywództwu politycznemu oraz systemom wspierającym.

4 podindeksy użyte w raporcie 

Global Gender Gap Index mierzy stopień nierówności między kobietami a mężczyznami w czterech głównych obszarach życia społecznego i gospodarczego. Każdy z tych podindeksów ocenia lukę płciową niezależnie od poziomu rozwoju danego kraju, skupiając się na proporcjach (czyli na równości, a nie ogólnym poziomie rozwoju). 4 podindeksy: 

1. Uczestnictwo ekonomiczne i szanse: różnice między kobietami a mężczyznami w zatrudnieniu, poziomie wynagrodzeń, dostępie do stanowisk kierowniczych i zawodów wymagających wysokich kwalifikacji.
2. Wykształcenie: dostęp do edukacji na poszczególnych jej poziomach. 
3. Zdrowie i przeżycie: dotyczy różnic w oczekiwanej długości życia oraz wskaźniku urodzeń dziewczynek do chłopców, dostępu do opieki prenatalnej i zdrowotnej.
4. Wzmocnienie pozycji politycznej: udział kobiet w polityce: na stanowiskach głów państw, w parlamentach i na najwyższych szczeblach rządu.

Do 2025 roku luka w zakresie zdrowia i przeżycia została zniwelowana w 96,2%, w obszarze edukacji w 95,1%, uczestnictwa ekonomicznego w 61,0%, a politycznego wpływu w 22,9%. Wśród 145 krajów uwzględnionych zarówno w edycjach z 2024, jak i 2025 roku, globalna luka płciowa zmniejszyła się z 68,4% do 68,8%. Największy wpływ na ten postęp miały poprawy w zakresie wzmocnienia pozycji politycznej oraz uczestnictwa ekonomicznego. Obszary zdrowia i edukacji, które już wcześniej były relatywnie wyrównane (powyżej 90%), odnotowały jedynie niewielkie wzrosty. Pokazuje to, że postęp w kierunku pełnej równości płci przebiega z różną dynamiką, jest zależny od poszczególnych obszarów analizowanych w tych czterech podindeksach. 

Równość płci: jaki kraj w tym roku dokonał intensywnego zamykania luki płciowej?

W analizie pokazano, że jak na razie żadna z gospodarek na świecie nie osiągnęła jeszcze pełnej parytetu płci. Jednak najbliżej tego zwycięstwa jest Islandia - wskaźnik parytetu przekracza tam 90% (dokładnie jest to 92,6%) i utrzymuje ona swoją najwyższą pozycję od 16 lat. Jest to też jedyna taka gospodarka na świecie, która zamknęła ponad 90% swojej luki płacowej od 2022 r. W pierwszej 10 krajów o najmniejszej luce znalazły się takie kraje jak (w kolejności od Islandii): Finlandia, Norwegia, Wielka Brytania, Nowa Zelandia, Szwecja, Mołdawia, Namibia, Niemcy, Irlandia. Jak widać po zestawieniu, nawiązując do uwagi we wstępie - w zestawieniu znajdziemy dwa kraje, które pozornie nie kojarzą się nam z ideami gender i equality - jednak to właśnie one dokonały procentowego zamknięcia luki płci. Nie chodzi więc o sam poziom parytetów w kraju a o zmiany w skali jakie się dokonały. Więc mimo, że w Namibii sam poziom parytetu nie jest wysoki to zmiany w obrębie niwelowania tej luki były intensywne. Namibia zanotowała więc naprawdę spektakularne tempo zmian, zamykając ponad 80% luki i awansując do światowej czołówki pod względem szybkości. Jednocześnie wciąż nie osiągnęła pełnej parytetowej równości, bo choć jest blisko na poziomie edukacji i zdrowia, to w ekonomii i polityce nadal występują nierówności. Spójrzmy jednak na same wyniki Namibii jeśli chodzi o poziom parytetu płci (abstrahując od świetnego miejsca w powyższym rankingu): w rządzie Namibii jest 40.6% kobiet - to wynik, który możemy nazwać niskim lub umiarkowanym jednak jest to wciąż niepełny parytet (poniżej 50%). Zaskoczeniem w rankingu była również Mołdawia; w tym kraju udział kobiet w rządzie to również 40% (równe) a kobiety stanowią 60 % absolwentów studiów wyższych, co często przekracza wskaźnik męski . Równie wysoki poziom kobiet w edukacji odnotowano w Namibii; pokazuje nam to, że mimo, że nasze intuicyjne skojarzenia częściej skierowane są na kraje zachodnioeuropejskie (które zresztą są najliczniejsze w tej dziesiątce) to również kraje takie jak Mołdawia czy Namibia osiągają sukcesy w tej dziedzinie. 

Co jednak łączy kraje z pierwszej dziesiątki? Większość z nich to kraje, w których rozwinięta jest polityka społeczna a państwo sprawuje rolę opiekuńczą wobec swoich obywateli, kraje te nie są wyznaniowe a równość zapewniania jest systemowo, co widać np. po równym dostępie do edukacji, ale też do zabezpieczeń socjalnych oraz przestrzeganiu prawa pracy.  

Ciekawym porównaniem w raporcie i jednym z ważniejszych rezultatów jest porównanie gospodarek o wysokich dochodach oraz tych o niskich dochodach. Najlepsi “wykonawcy” zamykania luki płciowej to, ku zaskoczeniu, gospodarki o niższych dochodach. Zamknęli oni większą część swoich luk niż ponad połowa gospodarek o wysokich dochodach. 

Kraje, które znalazły się na samym dole rankingu to: Pakistan (56,7%), Sudan, Czad, Iran, Gwinea, Kongo, Niger, Nigeria, Mali i Egipt. W zeszłorocznym rankingu miejsce Egiptu zajmowało Maroko (dziś 62,8%). Polska w rankingu Polska zajęła 45 miejsce w rankingu zamykania luki płciowej z +6 punktami w stosunku do zeszłego roku. Oznacza to awans w klasyfikacji względem innych krajów, nie wzrost procentowy. Jeśli chodzi o sam wynik procentowy Polska osiągnęła 75% w rankingu. Zobaczymy naszą pozycję w rankingach na przestrzeni lat:

• 2025: 45 miejsce, 75%, 
• 2024: 51 miejsce, 74%,
• 2023: 60 miejsce, 72%, 
• 2022: 77 miejsce, 70%.

O czym mogą powiedzieć nam te porówannia? Choć Polska wciąż znajduje się poniżej średniej europejskiej w rankingu Global Gender Gap Index, dane z ostatnich lat wskazują na systematyczny postęp w zakresie równości płci. W ciągu trzech lat Polska poprawiła swój wynik o 5 punktów procentowych i przesunęła się w klasyfikacji globalnej aż o 32 pozycje w górę (z 77. miejsca w 2022 roku na 45. w 2025 roku). Warto jednak zaznaczyć, że poprawa miejsca w rankingu nie zawsze oznacza realny przełom; w tym przypadku 1 punkt procentowy wzrostu w ostatnim roku wystarczył, by awansować o 6 pozycji, co świadczy także o stagnacji lub pogorszeniu sytuacji w niektórych innych krajach. Mimo postępu nadal pozostają wyzwania - szczególnie w sferze równości ekonomicznej i reprezentacji politycznej kobiet na najwyższych szczeblach władzy.

Rynek pracy i  przywództwo polityczne 

Czy dekady postępu to powód optymizmu? I tak i nie. Sądząc po tym, że zamknięcie luki to wciąż ponad 100 lat jesteśmy zobowiązani do intensywniejszej pracy, która wymaga od nas przede wszystkim zmian strukturalnych i systemowych. Możemy zauważyć, że w warunkach rosnącej niepewności gospodarczej, niedostateczne wykorzystanie kobiecego potencjału staje się pewnym obciążeniem dla wzrostu i innowacyjności, ale to nie wizja wzrostu gospodarczego powinna kierować nami najbardziej a człowiek; miliony kobiet, których życie jest ograniczane systemową dyskryminacją. Kiedy spojrzymy na udział kobiet w globalnej sile roboczej w 2024 wyniósł on 41,2%. Dziś odnotowano pozytywne zmiany, zwłaszcza w sektorach tradycyjnie zdominowanych przez mężczyzn np. infrastruktura (+8,9 punktów procentowych). Mimo to, kobiety nadal pozostają głównie w branżach o niższych wynagrodzeniach i charakterze pracy opiekuńczej, takich jak ochrona zdrowia i edukacja. 

Jeśli chodzi o edukację i szanse zawodowe; Coraz więcej kobiet przewyższa mężczyzn pod względem osiągnięć w szkolnictwie wyższym, ale sukcesy edukacyjne nie przekładają się proporcjonalnie na kariery zawodowe. Zaledwie 29,5% wyższej kadry zarządzającej z wykształceniem wyższym stanowią kobiety. To wskazuje na istotną lukę w systemie, który nie potrafi skutecznie przełożyć kompetencji na awans zawodowy i przywództwo. W latach 2015–2024 udział kobiet w najwyższym szczeblu zarządzania wzrósł z 25,7% do 28,1%, ale po 2022 roku tempo zmian wyraźnie osłabło. Ciekawym fragmentem raportu jest ten o elastyczności pracy - Coraz częstsze kariery nielinearne, zwłaszcza wśród kobiet, są odpowiedzią na potrzebę większej elastyczności. - z jednej strony faktycznie ludzie chcą elastyczności a z drugiej rynek sam to wymusza brakiem gwarancji umów o pracę i stabilnością zatrudnienia Wracając do sektora opieki: jest on kluczowy dla gospodarki starzejących się społeczeństw, a pozostaje niedoinwestowany. Brak odpowiedniego systemu opieki zmusza kobiety do dłuższych przerw w pracy (średnio 19,6 miesiąca wobec 13,9 dla mężczyzn), głównie z powodu obowiązków rodzicielskich.

W przywództwie politycznym wciąż mamy słabą reprezentację kobiet; w skali globalnej stanowią mniej niż jedną trzecią przewodniczących parlamentów. Choć istnieje 161 instytucji z mandatami równości płci, ich kierownictwo najczęściej sprawują kobiety, ale bez wpływu na kluczowe obszary decyzyjne; takie jak gospodarka, infrastruktura czy obronność. Dlaczego ma to znaczenie? Nierówny dostęp do stanowisk wpływa na narodowe priorytety oraz alokację środków publicznych. Więcej na ten temat dowiesz się z naszego artykułu Kobiety w polityce. Kolejnym problemem  jest transformacja technologiczna oraz zmiany geopolityczne.  Mogą one zagrozić dotychczasowym osiągnięciom kobiet (zwłaszcza w krajach rozwijających się) a  role kobiet w formalnych sektorach eksportowych są szczególnie narażone na skutki recesji handlowych. Jak pokazała pandemia COVID-19, kobiety dłużej odczuwają skutki kryzysów, co prowadzi do pogłębiania się nierówności w zakresie dochodów, majątku i dostępu do zasobów. Oczywiście, aby wdrożyć odpowiednie zmiany, konieczne są modyfikacje w prawie i ustawodawstwie, które umożliwiłyby działania systemowe oraz skuteczne ich egzekwowanie.

Nadal luka płciowa pozostaje wyzwaniem dla świata - według raportu potrzebujemy 123 lat: 

Chociaż Polska poprawia swoją pozycję w rankingu Global Gender Gap Index, warto spojrzeć szerzej na globalne trendy, które pokazują, że największy postęp w kierunku równości płci dokonuje się w obszarach uczestnictwa ekonomicznego i wzmocnienia pozycji politycznej. Te dwa wymiary, mimo poprawy, nadal cechują się największymi, najbardziej uporczywymi lukami do zamknięcia.

Od pierwszej edycji raportu w 2006 r.:

• Udział kobiet w polityce wzrósł globalnie z 14,3% do 23,4% w 2025 r. To największy skok spośród wszystkich badanych wymiarów (+9 pp), ale przy obecnym tempie pełna równość zostanie osiągnięta dopiero za 162 lata.
• Udział kobiet w gospodarce i ich szanse ekonomiczne poprawiły się z 55,1% do 60,7% (+5,6 pp), co oznacza, że na wyrównanie tych różnic potrzeba jeszcze 135 lat, jeśli nie nastąpi przyspieszenie zmian.

Te dane pokazują, że choć postęp jest realny, to jest on nadal bardzo powolny, a strukturalne nierówności w sferze władzy i ekonomii, szczególnie w dostępie do wysokich stanowisk, różnicach płacowych i zatrudnieniu w sektorach wysokodochodowych, pozostają kluczową barierą w osiągnięciu rzeczywistej równości.

Źródła: 1. https://reports.weforum.org/docs/WEF_GGGR_2025.pdf

2. https://www3.weforum.org/docs/WEF_GGGR_2024.pdf

3. https://www3.weforum.org/docs/WEF_GGGR_2023.pdf

4. https://www3.weforum.org/docs/WEF_GGGR_2022.pdf

5. https://www.weforum.org/publications/global-gender-gap-report-2025/digest/

6. https://data.ipu.org/parliament/MD/MD-LC01/data-on-women/?utm_source=chatgpt.com