Dlaczego jakość życia w mieście jest dziś tak ważna?
Miasta rozwijają się dynamicznie – to w nich koncentrują się miejsca pracy, innowacje i kluczowe sektory gospodarki. Choć mówi się o trendzie przeprowadzek na wieś, to w wielu krajach wciąż obserwujemy odwrotny proces. Duże miasta rosną w siłę, a mniejsze tracą znaczenie.
Rozwój miejski to nie tylko przemysł i rynek pracy, ale też organizacja życia społecznego, migracje, polityki miejskie i dostęp do terenów zielonych. Miasto to przestrzeń, gdzie krzyżują się różne kultury, style życia i potrzeby. Jeśli nie zostanie odpowiednio zaprojektowane, może stać się głośne, chaotyczne, niebezpieczne lub po prostu trudne do życia.
Miasta stoją dziś również przed wyzwaniami związanymi ze zmianami klimatu i jakością powietrza. Dlatego planowanie przestrzeni miejskiej oraz rozwój infrastruktury powinny opierać się na podejściu, które wspiera wellbeing, mental health oraz work life balance – czyli wartości, które stają się coraz ważniejsze dla mieszkańców.
Socjologia miasta, projektowanie urbanistyczne i odpowiedzialne zarządzanie to dziś kluczowe narzędzia pozwalające tworzyć przestrzenie przyjazne do życia – zarówno pod względem funkcjonalnym, jak i emocjonalnym. Więcej o zrównoważonych miastach i społecznościach pisaliśmy w artykule Cel Zrównoważonego Rozwoju: zrównoważone miasta i społeczności.
Ranking miast — Polska
W najnowszym rankingu, przeprowadzonego przez businessinsider.com.pl przyznano miejsca na podium w kilku kategoriach, a następnie zsumowano punkty. Może się więc wydawać, że końcowa punktacja jest nielogiczna – dopóki nie poznamy metodologii badania.
Najlepsze miasta do życia w Polsce według rankingu z 2025 roku to (dane zebrane z końca 2024 roku):
- Poznań - 39 pkt
- Rzeszów - 40 pkt
- Gdańsk - 43 pkt
- Katowice - 44 pkt
- Łódź - 45 pkt
Warto zaznaczyć, że businessinsider.com.pl publikuje ranking dwa razy do roku, analizując 16 miast wojewódzkich. W badaniu brane są pod uwagę takie czynniki jak: poziom bezrobocia, wynagrodzenia, ceny mieszkań z rynku wtórnego, dostęp do lekarzy, przestępczość, jakość powietrza, a także inne elementy wpływające na zadowolenie z życia i wellbeing.
W Polsce istnieją również dwa niezależne rankingi najlepszych miast do życia; Barometr Rozwoju Miast 2024 Fundacji Łódź oraz Quality of Life Index 2025 Numbeo. Pierwszy nich opiera się na na danych z GUS-u oraz informacji zbieranych przez Związek Miast Polskich a zwycięskich miastem ich zestawienia w 2024 roku został Kraków a na podium stanęły kolejno: Gdańsk i Wrocław. Kraków wyróżniono w większości obszarów, które badano, ale szczególnie wyróżnił się przyciąganiem zagranicznych inwestycji i wysoką jakością edukacji. Aspektami do poprawy są: "Środowisko", "Infrastruktura życiowa" oraz "Zarządzanie miastem". Gdańsk, który zajął drugie miejsce w rankingu powinien poprawić obszary "Praca i perspektywy utrzymania się" oraz "Infrastruktura życiowa", "Aktywność obywatelska" i "Bezpieczeństwo".
O rankingu szczęśliwych miast pisaliśmy również w Światowy Raport Szczęścia 2025: Jak wypadła Polska? , gdzie spośród Polskich miast wyróżniono Gdańsk (pierwsze miejsce), Wrocław (drugie miejsce) i Kraków (trzecie miejsce).
Z kolei w globalnym indeksie jakości życia Numbeo Quality of Life Index 2025, który oprócz ogólnego komfortu bierze pod uwagę m.in. siłę nabywczą, poziom bezpieczeństwa, dostęp do opieki zdrowotnej, koszty utrzymania, relację cen mieszkań do zarobków, długość dojazdów, poziom zanieczyszczeń i klimat, wśród pięciu najlepiej ocenianych polskich miast znalazły się:
- Poznań – 155,6 pkt
- Gdańsk – 151,8 pkt
- Kraków – 150,1 pkt
- Warszawa – 149,5 pkt
- Wrocław – 146,0 pkt
Kolejnym rankingiem najlepszych miast do życia jest ten prowadzony przez Rynekpierwotny.pl , który bada obszary takie jak: koszty życia i ceny nieruchomości, ceny wynajmu, siła nabywcza, wysokość czynszu a zarobki, rynek pracy i bezrobocie, ekologiczne miasta, jakość powietrza, bezpieczne miasta, oraz miasta przyjazne rodzinom. Oto jak wygląda finalne zestawienie:
- Poznań - jako najbardziej komfortowe miasto do życia – wyróżnia się najlepszym stosunkiem dochodów do kosztów utrzymania oraz najniższymi opłatami za mieszkanie,
- Gdańsk - atrakcyjne zarobki z wysokim poziomem bezpieczeństwa,
- Kraków - dobra jakość środowiska i szerokim dostęp do zieleni miejskiej,
- Warszawa - najszerszy wachlarz możliwości zawodowych,
- Wrocław - silna pozycja jako centrum technologicznego rozwoju.
Ranking miast — Europa
W najnowszym zestawieniu „Europe’s Best Cities 2025”, które ocenia 100 największych miast Europy pod kątem jakości życia, atrakcyjności i dobrobytu, już trzeci rok z rzędu na szczycie pozostaje Londyn. Brytyjska stolica wyróżnia się silną gospodarką, niezwykłą ofertą kulturową i imponującymi inwestycjami międzynarodowymi
Top 5 miast według raportu:
- Londyn
- Paryż
- Berlin
- Barcelona
- Rzym
Wśród polskich miast na liście znalazło się aż pięć metropolii — najwyżej uplasowała się Warszawa, zajmując 19. miejsce. Stolica została doceniona m.in. za dynamiczny rozwój infrastruktury, niskie bezrobocie, wysokie wykształcenie mieszkańców oraz imponujące inwestycje, takie jak Varso Tower czy Centrum Kultury nad Wisłą.
Pozostałe polskie miasta w zestawieniu:
- Kraków — 29. miejsce
- Wrocław — 72. miejsce
- Gdańsk — 76. miejsce
- Poznań — 83. miejsce
Według najnowszego rankingu „European Cities & Regions of the Future 2025”, opracowanego przez fDi Intelligence (należącą do grupy Financial Times), Warszawa uplasowała się na 3. miejscu wśród największych europejskich miast, ustępując tylko Londynowi i Dublinowi. To najlepszy wynik w regionie Europy Środkowo-Wschodniej
Ranking miast — Świat
W 2025 roku Kopenhaga została uznana za najlepsze miasto do życia na świecie w rankingu Economist Intelligence Unit (EIU). Duńska stolica zdobyła niemal maksymalną ocenę 98 punktów na 100, uzyskując pełne noty w kategoriach stabilności, edukacji i infrastruktury. Mieszkańcy cenią ją za punktualność komunikacji, czystość oraz wysokiej jakości usługi publiczne
Top 5 najlepszych miast do życia w 2025 roku według EIU:
- Kopenhaga – Dania
- Wiedeń – Austria
- Zurych – Szwajcaria
- Melbourne – Australia
- Genewa – Szwajcaria
Wiedeń, który przez trzy poprzednie lata zajmował pierwsze miejsce, utrzymał się na wysokiej pozycji, jednak spadł na drugie miejsce głównie z powodu obniżonej stabilności, spowodowanej m.in. atakami terrorystycznymi w 2025 roku .
Warto również zaznaczyć, że Wiedeń regularnie plasuje się wysoko w europejskich rankingach jakości życia, co świadczy o jego stabilnej i wysokiej jakości życia.
Co wpływa na jakość życia w mieście?
Wszystkie kwestie wymienione w powyższych rankingach są niezwykle ważne, jednak czasami w mieście chodzi o coś więcej, o jego genius loci, czyli duch/dusza miejsca, która metaforycznie wskazuje, że każde miejsce ma swoje własne, unikatową charakterystykę. Temat ten zgłębia socjologia miasta, która mówi również o ty jak istotna jest miejska przestrzeń, która jest społecznie konstruowana i wpływa na nią mają różne prądy kulturowe i ruchy społeczne. Sama przestrzeń miasta dzieli się na trzy; przestrzeń postrzeganą (reprezentacja przestani), przestrzeń stworzoną (przestrzeń reprezentacyjna) oraz przestrzeń przeżywaną/doświadczaną (przestrzeń jako zjawisko).
Work-life balance
Miasta, które umożliwiają zachowanie równowagi między pracą a życiem prywatnym, zyskują na atrakcyjności. Chodzi tu nie tylko o elastyczne formy zatrudnienia, ale też o to, czy po pracy mamy dostęp do kultury, rekreacji, sportu i kontaktu z naturą – bez konieczności wielogodzinnych dojazdów.
Dostęp do zieleni
Coraz więcej badań potwierdza, że bliskość parków, lasów czy ścieżek rekreacyjnych realnie wpływa na zdrowie fizyczne i psychiczne. Miasta z dużą liczbą terenów zielonych, takie jak Wiedeń, Kopenhaga czy Amsterdam, są regularnie w czołówce światowych rankingów jakości życia.
Transport publiczny i infrastruktura
Miasto przyjazne mieszkańcom to takie, które pozwala szybko i bezpiecznie przemieszczać się bez własnego auta. Liczy się tu sprawna komunikacja miejska, ścieżki rowerowe, ale też inwestycje w dostępność przestrzeni publicznej i cyfryzację usług.
Zielone miasta i zrównoważony rozwój – trend przyszłości
Najlepsze miasta przyszłości to te, które łączy się z naturą, technologią i odpowiedzialnym planowaniem. Stawiają na energooszczędność, lokalność, redukcję śladu węglowego i poprawę jakości powietrza. Takie podejście to nie tylko trend – to konieczność.
Podsumowanie – gdzie naprawdę warto mieszkać?
W miastach, które nie tylko oferują dobre wynagrodzenie, ale też ułatwiają życie codzienne, dbają o dobrostan psychiczny mieszkańców, rozwijają się w sposób odpowiedzialny i przemyślany. To właśnie dlatego w rankingach przodują takie miasta jak Kopenhaga, Wiedeń, Amsterdam, Zurych czy Londyn – bo łączą nowoczesność z troską o człowieka. Źródła:
1. https://thinklodz.eu/barometr-rozwoju-miast-2024/
2. https://um.warszawa.pl/-/warszawa-w-czolowce-europejskich-miast-przyszlosci
3. https://tvn24.pl/ciekawostki/najlepsze-miasta-do-zycia-2025-ranking-economist-intelligence-unit-st8515501#:~:text=Kopenhaga%20została%20uznana%20za%20najlepsze,jest%20jeszcze%20jedno%20europejskie%20miasto.