Co znajdziemy w World Happiness Report 2025?
Ranking najlepszych krajów do życia World Happiness Report (Raport ONZ) prowadzony jest przez Organizację Narodów Zjednoczonych od 2012 roku. Jak do tej pory Finlandia jest niekwestionowanym mistrzem tej dziedziny ponieważ już po raz siódmy została uznana z najlepszy kraj do życia spośród wszystkich na świecie. Polska uplasowała się w tym zestawieniu na 35 miejscu, ostatnie, 143 miejsce, zajął zaś Afganistan. Zestawienie oparte jest na badaniach wykonanych przez ośrodek Gallupa. Znajdziemy w nim porównanie 6 czynników:
- PKB na jednego mieszkańca,
- wsparcie społeczne,
- długość życia w zdrowiu (według danych Światowej Organizacji Zdrowia - WHO),
- szczodrość,
- postrzeganie swojego poziomu konsumpcji,
- postrzeganą swobodą podejmowania decyzji życiowych,
- poziom postrzeganej korupcji.
W badaniu warto porównać ze sobą Polskę (35 miejsce w rankingu) i Czechy (18 miejsce w rankingu) - jesteśmy krajami sąsiadującymi, w których kiedyś panował ustrój komunistyczny. Jaką są więc różnice? W Polsce niższymi wskaźnikami są: wsparcie społeczne i swoboda podejmowania decyzji i hojności. Jednak wyższym wskaźnikiem w naszym kraju jest poziom korupcji.
Top 10 krajów w rankingu World Happiness Report
Od lat w zestawieniu utrzymują się kraje z Zachodu. Powodem może być wysoki poziom dobrobytu, stabilność społeczną i gospodarczą, dobre wsparcie społeczne oraz wysoki poziom zaufania i bezpieczeństwa, które sprzyjają poczuciu szczęścia mieszkańców. Kto znalazł się w tym zestawieniu?
- Finlandia
- Dania
- Islandia
- Szwecja
- Holandia
- Kostaryka
- Norwegia
- Izrael
- Luksemburg
- Meksyk
Jak widać w top 10 najlepszych krajów do życia są też pewne kontrowersyjne pozycje takie jak Izrael, który przeprowadza wojnę w Gazie. Skąd więc miejsce 8 w rankingu? Tak jak wspomnieliśmy wyżej raport ONZ opiera się na wskaźnikach takich jak PKB per capita, wsparcie społeczne, oczekiwana długość życia, wolność podejmowania decyzji, hojność i postrzeganie korupcji, a nie na ocenach polityki zagranicznej, dlatego kraj może osiągać wysokie miejsce pomimo konfliktów zewnętrznych. Na uwagę zwraca również Kostaryka, która po raz kolejny znalazła się w czołówce rankingu, plasując się na 6 miejscu, co pokazuje, że mniejsze kraje z rozwiniętym systemem opieki społecznej, wysokim poziomem zaufania i dbałością o środowisko mogą osiągać wysoki poziom szczęścia mieszkańców mimo niższego PKB per capita.
Natomiast kraje takie jak Finlandia, Dania, czy Norwegia charakteryzują się świetnym poziomem opieki społecznej oraz kulturą opartą na wsparciu systemowym. Dodatkowym atutem jest przestrzeganie praw mniejszości oraz sprawność usług publicznych a także zaufanie do własnego państwa i społeczności. Są to też społeczeństwa o dobrych dochodach i poziomie życia.
Finlandia - w czym tkwi sekret szczęścia tego kraju?
Finlandia to natura, kontakt z nią, bliskie relacje i kobiece rządy. Polityczki tego kraju od lat zajmują najwyższe stanowiska, co cieszy się uznaniem społeczności. Sporo mówi się również o Sisu - czyli fińskiej filozofii życia, która zbiera w sobie determinację, wytrwałość i odwagę w obliczu trudności. Wyznawcy tej filozofii wierzą, że Sisu pomaga im pokonywać życiowe wyzwania i utrzymywać pozytywne nastawienie. To filozofia, która kształtuje ich podejście do życia i pracy. Kolejnym ciekawym aspektem kultury fińskiej jest podejście do relaksu w czym prym wiedzie, tradycyjna już dla tego obszaru, sauna fińska. To miejsce wypoczynku, regeneracji i zdrowia, ale także spotkań towarzyskich w nieskrępowanej atmosferze. Mimo, że klimat Finlandii kojarzony jest z zimnem fińskie dzieci już od przedszkola spędzają mnóstwo czasu na dworze, co ponoć wpływa bardzo kojąco na ich system nerwowy. Kraina miodem i mlekiem płynąca? Trochę tak, choć pamiętajmy, że niegdyś Finlandia zmagała się z dużym odsetkiem samobójstw czego powodem było m.in. nadużywanie alkoholu oraz brak dostępności wystarczającej ilości światła słonecznego w ciągu roku. Jednak problem ten został w dużej mierze usunięty dzięki wprowadzonym politykom społecznym oraz działaniom edukacyjnym.
Polska - jak widzimy nasz kraj?
W 2015 roku CBOS przeprowadził badanie Autoportret Polaków i postrzegany dystans kulturowy wobec sąsiadów, z którym wynika, że obraz jaki Polacy sami tworzą na swój tamat jest dość złożony i wart uwagi. W autoportrecie narodowym na pierwszy plan wysuwa się pracowitość - cechę tę wskazał co czwarty respondent. I ten opis zgadza się z aktualnymi danymi - Polacy, wg danych Eurostatu pracują najdłużej i najciężej w Unii Europejskiej. Jednocześnie niemal co piąty Polak dostrzega w sobie skłonność do malkontenctwa, pesymizmu i narzekania, co potwierdza pewien obiegowy stereotyp o nas samych powtarzany często przy okazji rozmów. Badani podkreślali też swoje zalety, takie jak dobroć, serdeczność, zaradność, przedsiębiorczość, gościnność czy poczucie humoru. Z pewnością gościnność jest naszą cechą wręcz reklamową - tak zwykle postrzegani jesteśmy za granicą.
Z drugiej strony wizerunek Polaka obejmuje cechy negatywne: zazdrość, cwaniactwo, brak szczerości, lenistwo, egoizm czy próżność. Pojawiają się także obserwacje dotyczące trudności społecznych i gospodarczych - niezadowolenia z rządu, niskich zarobków, konieczności emigracji. Rzadziej wskazywano cechy neutralne lub niejasne, takie jak tradycjonalizm, religijność, rodzina, impulsywność czy upór. Podsumowując: autoportret Polaków ukazuje naród pracowity i zaradny, ale także świadomy swoich słabości, złożony, zróżnicowany i pełen sprzeczności. Jakie zaszły zmiany przez ostatnie dwie dekady w Polsce? Na pewno zadowolenie Polaków z życia znacząco wzrosło. W 2004 roku deklarowało je jedynie 68% mieszkańców, w 2014 roku 86%, a od 2022 roku utrzymuje się stabilnie powyżej 90%. Najnowsze badania Eurobarometru wskazują, że aż 93% Polaków jest zadowolonych ze swojego życia. Jednocześnie Polacy wyróżniają się wysokim zaufaniem do Unii Europejskiej, bo aż 63% respondentów deklaruje wiarę w instytucje UE, co plasuje nasz kraj w europejskiej czołówce. Silne przywiązanie do lokalnych wspólnot oraz samej Unii Europejskiej podkreśla, że Polacy łączą poczucie tożsamości lokalnej z otwartością na współpracę międzynarodową - tutaj aż 95% ceni swoje miejsce zamieszkania, a 76% wyraża przywiązanie do UE.
Podsumowanie
Finlandia po raz kolejny została uznana za najszczęśliwszy kraj świata, a jej sukces opiera się na silnym wsparciu społecznym, filozofii życia Sisu, bliskich relacjach i kontakcie z naturą. Polska zajęła w rankingu World Happiness Report 2025 35. miejsce, przy czym zadowolenie z życia Polaków wzrosło w ostatnich latach do 93%, a kraj wyróżnia się wysokim zaufaniem do Unii Europejskiej oraz przywiązaniem do lokalnych wspólnot. Wyniki pokazują, że szczęście mieszkańców zależy zarówno od warunków społecznych i ekonomicznych, jak i od kultury i podejścia do życia.
Źródła:
1. https://files.worldhappiness.report/WHR25.pdf
2. https://www.pap.pl/aktualnosci/oto-najszczesliwsze-kraje-do-zycia-jak-wypada-polska-wideo
4. https://www.cbos.pl/SPISKOM.POL/2015/K_126_15.PDF? 5. https://obserwatorgospodarczy.pl/2025/01/21/usmiechnieta-polska-ponad-90-polakow-zadowolonych-z-zycia/?